درمان دیسک کمر یکی از مهمترین دغدغه های افرادی بوده که با دردهای مزمن و مشکلات حرکتی ناشی از این عارضه دست و پنجه نرم می کنند. این بیماری بر اثر افزایش سن، فشار زیاد بر ستون فقرات یا سبک زندگی نادرست بوجود می آید. اما چگونه میتوان فهمید که درد کمر ناشی از دیسک است یا مشکلات دیگر؟ چه روشهایی برای تشخیص این بیماری وجود دارد و بهترین روشهای درمان کدام اند؟ در این مقاله به روشهای تشخیص و درمانی دیسک کمر می پردازیم پس با ما همراه باشید.
روشهای تشخیص دیسک کمر
بیماری دیسک کمر یکی از مشکلات شایع ستون فقرات بوده که با درد در ناحیه کمر و انتشار آن به پاها همراه است. لازم به ذکر است این عارضه به دلیل پارگی یا بیرون زدگی دیسک های بین مهره ای بروز کرده و باعث فشار بر روی اعصاب ستون فقرات می شود. برای تشخیص دقیق این بیماری از روشهای مختلفی استفاده می شود که به شرح زیر است:
بررسی سابقه پزشکی
بهتر است بدانید شما با مشاهده علائم این عارضه باید به بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران مراجعه نمایید. در این مرحله، پزشک اطلاعاتی درباره وضعیت شما عزیزان جمع آوری می کند. معمولا سوالاتی در مورد محل درد، شدت آن، عوامل تشدید کننده و مدت زمان بروز علائم می پرسد.
معاینه فیزیکی
پزشک با انجام آزمایش های فیزیکی مختلف، عملکرد عضلات، اعصاب و میزان درد را ارزیابی می کند. لازم به ذکر است برخی از این آزمایش ها شامل موارد زیر هستند:
- بررسی قدرت عضلات
- بررسی انعکاس‌های عصبی
- آزمایش بالا آوردن پا (SLR Test)
تصویربرداری پزشکی
در صورتی که پزشک نیاز به بررسی دقیق تری داشته باشد، روشهای تصویربرداری ذکر شده در زیر انجام می شود:
- MRI : ام آر آی بهترین روش برای مشاهده دیسک های بین مهره ای، میزان پارگی یا بیرون زدگی آنها و فشاری که بر روی اعصاب ایجاد شده است.
- سی تی اسکن: در صورتی که MRI قابل انجام نباشد، سی تی اسکن تصویری از ستون فقرات و وضعیت استخوان ها ارائه می دهد.
- رادیوگرافی (X-ray): به طور کلی اشعه ایکس نمی تواند دیسک ها را نشان دهد اما برای بررسی تغییرات استخوانی مانند تنگی کانال نخاعی یا شکستگی های احتمالی بسیار مفید است.
آزمایشات تکمیلی
بهتر است بدانید در برخی موارد، پزشک آزمایش های بیشتری برای بررسی عملکرد اعصاب و عضلات تجویز می کند که به شرح زیر است:
- آزمایش خون: در برخی موارد، پزشک آزمایش خون را برای رد احتمال وجود عفونت یا بیماری های دیگر تجویز می کند.
- نوار عصب و عضله (EMG/NCS): این آزمایش نشان می دهد که آیا اعصاب ستون فقرات تحت فشار قرار دارند یا خیر.
روشهای درمان دیسک کمر
دیسک کمر یکی از مشکلات شایعی بوده که منجر به درد شدید و محدودیت حرکتی می شود. لازم به ذکر است این عارضه زمانی رخ می دهد که دیسک بین مهره ای دچار بیرون زدگی یا آسیب شود و به اعصاب نخاعی فشار وارد کند. روشهای درمانی مختلفی برای این بیماری وجود دارد که به دو دسته کلی روشهای غیرجراحی و روشهای جراحی تقسیم می شوند. در ادامه به بررسی روشهای درمان دیسک کمر اشاره می نماییم:
روشهای غیرجراحی برای درمان دیسک کمر
به طور کلی روشهای غیر جراحی این عارضه به شرح زیر است:
فیزیوتراپی و ورزش درمانی
فیزیوتراپی یکی از موثرترین روشهای درمانی بوده که شامل تمرینات کششی، تقویتی و درمان های دستی می شود. لازم به ذکر است این روش باعث بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات و کاهش درد می شود. برخی از تمرینات فیزیوتراپی به شرح زیر است:
- حرکات اصلاحی برای بهبود وضعیت بدن
- تمرینات تقویتی برای عضلات پشت و شکم
- تمرینات کششی برای کاهش فشار روی دیسک
بیشتر بخوانید: شکستگی های مهره کمر
ماساژ درمانی
یکی از دیگر از روشهای درمان دیسک کمر، ماساژ درمانی است. ماساژ درمانی با افزایش جریان خون و کاهش تنش عضلانی منجر به کاهش درد می شود زیرا ماساژ بافت عمیق یکی از روشهای موثر در این زمینه است.
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)
در این روش، جریان الکتریکی ضعیفی به اعصاب ارسال می شود که باعث افزایش تولید اندورفین (مسکن طبیعی بدن) و کاهش درد می شود.
داروهای ضدالتهابی و شل کننده های عضلانی
داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن منجر به کاهش التهاب و درد کمر می شود. در موارد شدیدتر، پزشک داروهای شل کننده عضلانی یا حتی داروهای استروئیدی را تجویز می کند.
گرما و سرما درمانی
استفاده از گرما برای افزایش جریان خون و استفاده از سرما برای کاهش التهاب، بهترین ترکیب برای کاهش درد ناشی از دیسک کمر است.
طب سوزنی
این روش با تحریک نقاط خاص بدن باعث افزایش جریان خون و کاهش درد می گردد.
کمربند طبی
کمربندهای طبی با ایجاد حمایت برای ستون فقرات سبب کاهش درد ناشی از دیسک کمر می شود اما نباید به طور مداوم از این ابزار استفاده نمایید.
اوزون درمانی
بهتر است بدانید یکی دیگر از روشهای درمان دیسک کمر، اوزون درمانی است. تزریق گاز اوزون به داخل دیسک باعث کاهش التهاب و کاهش فشار روی اعصاب نخاعی می شود.
بیشتر بخوانید: تومور نخاعی چیست؟
اولتراسوند تراپی
در این روش با ارسال امواج صوتی به بافت های آسیب دیده، جریان خون افزایش می یابد و منجر به تسریع روند بهبود بافت ها می شود.
تزریقات درمانی
لازم به ذکر است تزریق بلوک عصبی یا استروئید اپیدورال باعث کاهش التهاب و تسکین درد می شود. بنابراین این روش برای کنترل درد موقتی بسیار مفید و ضروری است.
روشهای جراحی برای درمان دیسک کمر
اگر روشهای غیر جراحی موثر نباشد، روش جراحی بهترین گزینه برای درمان این بیماری به شمار می آید. به طور کلی روشهای جراحی به شرح زیر است:
- دیسککتومی (برداشتن دیسک آسیب دیده): در این روش، بخش بیرون زده دیسک که به اعصاب فشار می آورد، برداشته می شود. این نوع جراحی کم تهاجم بوده به همین دلیل مدت زمان بهبودی آن کوتاه مدت است.
- لامینکتومی: در این روش، بخشی از استخوان لامینا برداشته می شود تا فضای بیشتری برای اعصاب نخاعی ایجاد شود تا فشار از روی آنها برداشته شود.
- فیوژن یا جوش دادن مهره ها: در این جراحی، دو مهره مجاور به هم متصل می شوند تا حرکت بین آنها کاهش یابد و فشار روی دیسک آسیب دیده کم شود.
- جراحی با لیزر: این روش با استفاده از لیزر برای برداشتن بافت های آسیب دیده دیسک انجام می شود و یکی از کم تهاجم ترین روشهای جراحی محسوب می شود.
- جایگذاری دیسک مصنوعی: در برخی موارد به جای برداشتن دیسک آسیب دیده، یک دیسک مصنوعی جایگزین آن می شود تا حرکت طبیعی ستون فقرات حفظ شود.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، انتخاب روشهای درمان مناسب به شدت بیماری، شرایط بیمار و پاسخ بدن به درمان های اولیه بستگی دارد. در مراحل ابتدایی درمان های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی، دارودرمانی، ورزش های مخصوص و تغییر سبک زندگی منجر به بهبود علائم می شود و در بسیاری از موارد از پیشرفت بیماری جلوگیری می نمایند. با این حال، در مواردی که دیسک کمر شدیدتر باشد و با علائمی اعم از درد مداوم، ضعف عضلانی یا بی حسی در اندام ها مواجه شوید روشهایی مانند تزریق های تخصصی یا جراحی ضروری است. جراحی به عنوان آخرین روش درمانی پیشنهاد می شود.