انحراف ستون فقرات و افتادگی شانه آیا به یکدیگر مرتبط اند؟ اسکولیوز بیماری است که به دلیل انحنای جانبی در ستون فقرات ایجاد می شود اما آثار و عوارض به جا مانده از آن در افراد و حتی در سنین مختلف متفاوت است. یکی از عوارض جانبی این بیماری، افتادگی شانه است که برای برخی از بیماران مبتلا به اسکولیوز مشکلاتی را ایجاد می کند. در ادامه این مقاله پیرامون افتادگی شانه و انحراف ستون فقرات، عوارض و درمان آن مطالبی را بیان می کنیم.
افتادگی شانه و هم تراز نبودن لگن در کودکان و نوجوانان یکی از اولین علائم جهت تشخیص اسکولیوز است.
ارتباط افتادگی شانه و انحراف ستون فقرات
افتادگی شانه یکی از نشانه های ظاهری انواع انحراف ستون فقرات است و در نوجوانانی که دچار اسکولیوز ایدیوپاتیک هستند بروز پیدا می کند. انحنای جانبی که به دلیل این بیماری ایجاد می شود، تقارن کلی بدن را تغییر و در اغلب موارد به صورت شانه های نامتقارن و یا افتادگی شانه بروز می نماید. افتادگی شانه و هم تراز نبودن لگن در کودکان و نوجوانان یکی از اولین علائم جهت تشخیص انحراف ستون فقرات است.
دلیل افتادگی شانه ها در بیماری انحراف ستون فقرات
ستون فقرات از سه بخش اصلی تشکیل شده است و اسکولیوز می‌تواند در هر کدام از این بخش‌ها ایجاد شود. گاهی اوقات این بیماری به صورت ترکیبی در بیش از یک بخش رخ دهد. بخش های اصلی ستون فقرات عبارتند از:
- ستون فقرات گردنی
- ستون فقرات سینه ای
- ستون فقرات کمری
با اینکه انحراف ستون فقرات می تواند تمام قسمت های بدن را تحت تاثیر قرار دهد اما معمولاُ قسمتی که به آن نزدیکتر است بیشترین آسیب را خواهد داشت. به عنوان مثال درد شانه و افتادگی شانه در اکثر موارد به دلیل کجی در ستون مهره ها در ناحیه قفسه سینه و گردن ایجاد می شود. در واقع انحرافی که در ناحیه قفسه سینه رخ می دهد قسمت‌هایی از بالا تنه که در نزدیکی آن قرار دارد را درگیر می کند.
یک فرد سالم وقتی به صورت صاف می ایستد، ستون فقرات او در یک راستا، شانه ها در یک سطح رو به جلو و سر در مرکز ستون فقرات قرار دارد. اما در فرد مبتلا به این بیماری، یک شانه بالاتر از شانه دیگر بوده و احتمالا شانه ها به صورت افتاده از یک سمت بیرون باشد.
عوارض افتادگی شانه به دلیل انحراف ستون فقرات
برخی از عوارضی که می تواند منجر به افتادگی شانه شوند، عبارتند از:
- درد در ناحیه گردن
- درد در شانه ها
- درد در تیغه شانه
- کمر درد
درمان افتادگی شانه به دلیل انحراف ستون فقرات
افتادگی شانه ها نه تنها از لحاظ زیبایی برای بیماران ناخوشایند است بلکه عوارض جانبی دیگری نیز در ستون فقرات به همراه دارد، به همین دلیل توصیه می شود درمان‌های مناسب همزمان با درمان انحراف ستون فقرات برای این مشکل نیز در نظر گرفته شود.
با اینکه با درمان این بیماری، مشکل افتادگی شانه تا حدود زیادی برطرف می‌شود اما گاهی اوقات باید درمان های اختصاصی فقط برای این مشکل در نظر گرفته شود. این درمان بر حسب وضعیت بیمار و سایر شرایط وی می تواند پیش از جراحی انحراف ستون فقرات و یا پس از آن باشد.
متخصصین در اکثر موارد پیشنهاد می کنند که درمان های پیشگیرانه انجام شود. بیماری که مبتلا به انحنا در ستون فقرات است یعنی دچار ناهنجاری های ساختاری در این بخش است، بنابراین در مرحله اول باید این مشکل برطرف گردد. اگر اسکولیوز در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می توان از بسیاری عوارض بعدی مانند افتادگی شانه ها پیشگیری کرد.
درمان‌های پیشگیرانه جهت جلوگیری از افتادگی شانه ها عبارتند از:
- فیزیوتراپی: در جلسات فیزیوتراپی تمریناتی مخصوص بیماران مبتلا به اسکولوز ارائه می شود.
- استفاده از بریس: بریس به ویژه برای کودکان که در سنین رشد قرار دارند و رشد اسکلت آنها هنوز به پایان نرسیده است یکی از راهکارهای مناسب است.
- برنامه‌های توانبخشی: این تمرینات برای هر بیمار به صورت سفارشی تهیه و ارائه می‌شود و به گونه‌ای است که بیمار بتواند در منزل نیز آنها را انجام دهد تا نتایج درمان به صورت پایدار و طولانی مدت باقی بماند.
نکته‌ی مهم در درمان افتادگی شانه ها که به دلیل انحنای غیر عادی در ستون فقرات ایجاد شده است، شناسایی علت اصلی اسکولیوز و درمان آن است.
آیا افتادگی شانه بر اثر اسکولیوز خطرناک است؟
افتادگی شانه علاوه بر ایجاد ظاهر غیرطبیعی برای بیماران، منجر به ایجاد درد در ناحیه شانه ها، گردن و یا کمر نیز می شود. در اغلب موارد افتادگی شانه به دلیل اسکولیوز ایجاد می شود. بنابراین اگر دچار این مشکل هستید با انجام درمان های پیشگیرانه می بایست از افتادگی شانه ها پیشگیری کنید.