در تنگی کانال نخاعی کمر، فضای اطراف نخاع در ناحیه کمر کاهش می یابد و باعث فشار بر نخاع و اعصاب می شود. معمولا این بیماری به دلیل فرآیندهای دژنراتیو اعم از آرتروز، دیسک های فرسوده یا برجستگی ها و رشد اضافی استخوان ها رخ می دهد که با گذشت زمان منجر به تنگ شدن فضای نخاع می شود. این بیماری با علائم مختلفی اعم از درد کمر، بی حسی و ضعف در پا و مشکلات حرکتی بروز می کند. در این مقاله به بررسی موضوعاتی اعم از علائم تنگی کانال نخاع، دلایل بروز، عوارض، روشهای تشخیص و درمان این عارضه خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
تنگی کانال نخاع کمر چیست؟
سوراخ بین مهره ای در ستون فقرات، محل عبور نخاع بوده و نخاع در ستون فقرات به مجموعه ای از اعصاب گفته می شود که اطلاعات را از مغز به بدن منتقل می کند. در صورتی که فضای کانال نخاعی در ناحیه کمر کاهش یابد، تنگی کانال نخاع کمر رخ می دهد. لازم به ذکر است این تنگی باعث فشار بر نخاع و اعصاب خروجی از آن می شود. این عارضه بیشتر در افراد مسن و در اثر آسیب ها و مشکلات مادرزادی و با علائم مختلفی رخ می دهد.
علائم تنگی کانال نخاع کمر
لازم به ذکر است این عارضه در مراحل ابتدایی بیماری خطرناک و جدی نبوده اما با مرور زمان و در صورت پیشرفت بیماری ممکن است منجر به آسیب های جدی و خطرناک شود. علائم این بیماری به میزان تنگی کانال و محل دقیق آن بستگی دارد. برخی از شایع ترین علائم این بیماری به شرح زیر است:
- لنگیدن
- درد کمر
- ضعف عضلات پاها
- درد و سنگینی در پاها
- گرفتگی عضلات ساق پا
- از دست کنترل پا و عدم تعادل
- اختلال در کنترل مثانه یا روده
- بی حسی و احساس سوزش در پا
- کاهش توانایی بدن در تحمل فعالیت روزانه
- دردی که با نشستن و استراحت کردن کاهش می یابد.
بیشتر بخوانید: خونریزی مغزی چیست؟
دلایل بروز تنگی کانال نخاع کمر
تنگی کانال نخاعی کمر معمولا به دلیل تغییرات دژنراتیو یا آسیب های ستون فقرات رخ می دهد. مهمترین دلایل بروز این بیماری به شرح زیر است:
افزایش سن
با افزایش سن تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات اعم از فرسایش دیسک ها، ضخیم شدن رباط ها و رشد استخوان های اضافی رخ می دهد که این موضوع منجر به تنگ شدن فضای نخاع می شود.
آرتروز (استئوآرتریت)
آرتروز یکی از دلایل بروز این بیماری بوده که در آن غضروف بین مهره ها از بین می رود. این غضروف وظیفه جلوگیری از ساییدگی استخوان ها را بر عهده دارد. به طور کلی آرتروز باعث تخریب مفاصل در ستون فقرات، افزایش رشد استخوان ها و کاهش فضای کانال نخاعی می شود.
فتق دیسک بین مهره ای
برجستگی و پارگی دیسک های بین مهره منجر به وارد شدن نخاع یا اعصاب و ایجاد تنگی کانال نخاع کمر می شود.
افتادگی رباط ها
در برخی مواقع ممکن است رباط های ستون فقرات به دلیل تغییرات دژنراتیو ضخیم شوند و باعث تنگی کانال نخاعی شوند.
آسیب دیدگی و شکستگی
تصادفات یا ضربه های شدید باعث آسیب دیدگی مهره ها و دیسک ها شده و محل خروج اعصاب و کانال نخاع تنگ می شود.
مشکلات مادرزادی
برخی افراد به صورت مادرزادی و از بدو تولد دچار تنگی کانال نخاع کمر هستند و با تنگی کانال متولد می شوند.
سرطان یا تومورها
در برخی موارد، رشد تومور و کیست در ستون فقرات سبب فشار زیاد بر نخاع و تنگی کانال نخاعی می شود.
بیماری دژنراتیو دیسک
بیماری دژنراتیو دیسک یکی از رایج ترین دلایل بروز این بیماری کمر است. در این بیماری، دیسک های بین مهره ای دچار فرسایش و تخریب شده و با گذشت زمان، دیسک ها خشک و نازک می شوند و خاصیت کشسانی خود را از دست می دهند.
عوارض تنگی کانال نخاع کمر
در صورت عدم درمان یا درمان نامناسب، تنگی کانال نخاعی کمر با عوارض جدی و خطرناک همراه است. برخی از عوارض این بیماری عبارتند از:
- ضعف عضلانی
- درد مزمن کمر و پاها
- اختلالات ادراری و روده ای
- بی حسی و سوزن سوزن شدن
- ناتوانی در انجام فعالیت های روزمره
بیشتر بخوانید: جراحی تومور مغزی
روشهای تشخیص بیماری تنگی کانال نخاع کمر
تشخیص بیماری تنگی کانال نخاعی کمر بسیار مهم و ضروری بوده و به علائم، شدت و محل آن بستگی دارد. لازم به ذکر است برای تشخیص درست و دقیق این عارضه باید به بهترین جراح مغز و اعصاب تهران مراجعه نمایید. مهمترین روشهای تشخیص به شرح زیر است:
- میلوگرافی
- رادیوگرافی
- تست های عصبی
- سی تی اسکن (CT scan)
- اسکن توموگرافی کامپیوتری
- تصویربرداری با اشعه ایکس
- تصویربرداری ام آر آی (MRI)
- معاینه فیزیکی و بررسی مدارک پزشکی
روشهای درمان تنگی کانال نخاع کمر
لازم به ذکر است درمان این عارضه به شدت، علائم و وضعیت جسمانی بیمار بستگی دارد و به دو دسته روشهای غیر جراحی و جراحی تقسیم می شود. در صورتی که روشهای غیرجراحی برای درمان این عارضه موثر نباشد، از روش های جراحی استفاده می شود. به طور کلی روشهای درمان این عارضه به شرح زیر است:
- فیزیوتراپی
- جراحی با لیزر
- تزریقات استروئیدی
- جراحی لامینکتومی
- جراحی دیسککتومی
- استراحت و تغییر سبک زندگی
- عمل جراحی به روش آندوسکوپ
- مصرف داروهای گاباپنتین و پرگابالین
- جراحی ترمیمی یا فیوژن ستون فقرات
- درمان تنگی کانال نخاع با کایروپراکتیک
- روشهای طب سنتی مانند مصرف عرق خارخاسک و دمنوش آویشن
- مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن
بیشتر بخوانید: هیدروسفالی چیست؟
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، تنگی کانال نخاعی کمر یک بیماری شایع بوده که به علت کاهش فضای کانال نخاع در ناحیه کمر و فشار بر نخاع و اعصاب بوجود می آید. این عارضه بنا به دلایل مختلفی اعم از آرتروز، بیماری دژنراتیو دیسک، ضخیم شدن یا کمانش رباط ها و آسیب های جسمی بروز می کند. علائم این بیماری در بدن هر فرد متفاوت بوده و شامل درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف عضلانی و محدودیت حرکتی است.